Τρίτη 25 Οκτωβρίου 2011

Return to the Drachma: 15 Reasons to Say NO

I think for any economist there is no doubt that returning to the drachma will be much worst that stying in the Euro area.
It seems to me obvious but since you mentioned here are some of the key reasons:

1. It is the worst time to introduce the new currency to the markets! it is like a company that
is in severe financial distress contemplating whether it is a good time to issue new stock.
The new drachma, the financial asset that some people insist we need to issue will be
severely devalued in the markets!

2.Our debt would still be denominated in euros and not the new drachma. This fact and #1
above would imply that our debt will double or triple.

3. From #1, all imports will become twice as expensive. Imagine auto gas at 4 euros per liter.
At the same time since oil and its derivatives are getting very expensive, the costs of
electricity, mass means of transportation, etc will increase accordingly. All these mean that
the production costs in Greece will skyrocket!

4. A corollary of #1 is that exports will increase as we become more competitive. But, #1
with #3 imply that there will be no effect on competitiveness due to the devaluation.

5. Poverty will rise as more and more of the households' income is spent on the basics that
are now getting more and more expensive according to #1 and #3.

6. Risk in terms of exchange rate fluctuations of the new drachma with respect to the other
currencies will increase. An immediate result is that economic transactions with Greece will
have to be burdened by hedging costs.

7. Foreign direct investment that is one of the few gateways to economic growth at this point
in time, will decrease as a result of the new currency and #1 as the implied risk for the
foreign investors will increase sharply, according to #6, now that the security of the euro is lost.
Increased risk means lower investment as most low to normal yielding investment schemes
will now be rendered not feasible.

8. Transaction costs will increase with the rest of Europe. As European countries are our main
trade partners, this will further reduce international trade.

10. From #8, lower international trade and transactions imply a lower degree of prosperity and
growth.

11. The interbank borrowing rates will sharply increase for Greek financial institutions leading
to borrowing and of course investment funds shortages leading to high interest rates, a lower
internal investment rate, lower production, employment and income.

12. Price parity will decrease and this is cost that the households will have to bear on top of
all the other costs of the new currency regime.

13. Inflation will become a more important issue than it is so far. The new currency will create
inflationary expectations ad will result into inflation worsening the economic landscape of Greece
as a good place in doing business.

14. The Greek state when borrowing in terms of the new currency will have to pay significant risk
premiums to its bond issues leading to high interest rates.

15. Tourism the main inflow of foreign currency reserves will decrease as a result of the exchange
rate risk and the price uncertainty as prices now will be denominated in the new currency.

16. The new Greek currency will be far more easier manipulated and highly exposed to speculative
attacks than the strong euro is now.

The list can go on.

Thus, it is not clear to me as an economist why someone would advocate the return to the drachma....

The best solution is the Eurobond.

The second best solution is the creation of an SPV (Special Purpose Vehicle) that will assume the
Greek sovereign debt and collateralize it in terms of Greek government real estate (or aother types
of collateral) property.

Πέμπτη 1 Σεπτεμβρίου 2011

Greece and the U.S.: The Importance of Monetary Policy Independence


Greece and the U.S.: The Importance of Monetary Policy Independence

THE BUSINESS THINKER MAGAZINE 11-8-2011

As a result of huge government deficits in 2009 Greece was faced with successive downgrading by all three major credit rating agencies that rendered its government securities to “junk bonds” status. This severely impacted Greece’s creditworthiness and it was forced to use a joint European Commission, European Central Bank and IMF rescue deal as Greek government bonds were plummeting and yields skyrocketed. This rescue package came with very strong “strings attached” as the package required a series of important austerity measures to curb government spending. These austerity measures led since then to a severe recession that Greece has yet to overcome.
Last week, Standard & Poor’s announced the downgrade of the U.S. economy for the first time in history from AAA to AA+ after the enactment of the Budget Control Act of 2011. Of course the severity of the fiscal problems of Greece and the U.S. are far from similar. Greece’s public debt amounts to 140% of its GDP while this number is only 70% for the U.S. But this is not the only difference between the two countries. What is most important is who is responsible for the conduct of economic policy: fiscal and monetary policy. Greece within this crisis is not in the position to conduct any of the two. Fiscal policy is virtually nonexistent as it is controlled by the bailout package and monetary policy is conducted by the European Central Bank since the country is a member of the Eurozone. For the US economy, the Fed is the institution implementing the monetary policy and can alter the Federal Funds Rate in order to change interest rates within the country. The decision taken when the FOMC (Federal Open Market Committee) meets, usually every seven weeks, will affect all other interest rates in the US economy. These decisions are taken by the FOMC such that they will stimulate and benefit the US economy. Recently, the term "quantitative easing" has entered our vocabulary. Quantitative Easing is a tool employed by the Fed to stimulate the U.S. economy and keep interest rates at low levels to help investment and spending.  The Fed used to employ the Federal Funds Rate as a tool of monetary policy but recently it is very close to zero (0.07% in July 2011) and cannot be used as a stimulus (you need to decrease interest rates and since they are close to zero it is impossible to do so). That is why the Fed has shifted to "quantitative easing": that means that the Fed expands its balance sheet by buying government bonds from financial institutions thus creating a notional increase in their demand which drives their prices up. As the price of the bonds increases, their yields -interest rates- decrease. This is the result we see these days. Of course this tool at the same time provides financial institutions with the increased liquidity to expand cheap credit to consumers and investors thus helping the U.S. economy.
For Greece the situation is quite different. The monetary policy of the E.U. is designed and implemented by the European Central bank.  As Greece is a small partner –in terms of GDP- to the total, it faces what is called in a broader sense in economics the problem of "asymmetric cycles": when the Greek economy is in a downturn and in need of an expansionary monetary policy (i.e. decreasing interest rates and expanding the money supply) the large EU economies that produce more than 60% of E.U.’s output (Germany, France and Italy) are on a different side of the cycle, they are expanding and they need the ECB to induce higher interest rates to avoid inflationary expectations.
The bottom line is that Greece is left with very few degrees of freedom and virtually without any tool of economic policy at these hard times. From one hand, as we have seen above, it is unable to implement fiscal policy to stimulate its economy. On the other hand, it cannot affect the monetary policy designed by the ECB as it is too small and E.U’s monetary policy is conducted so that the core EU economies -that are not in a recession- are not harmed.



Σάββατο 13 Αυγούστου 2011

Η Χρυσή Παγίδα του Ευρώ και η Εσωτερική Ανατίμηση - ΤΟ ΒΗΜΑ

Εφημερίδα ΤΟ ΒΗΜΑ 12/8/2011 
Εφημερίδα ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ 24/8/2011 

Η υιοθέτηση του ευρώ ως κοινού νομίσματος για τις συμμετέχουσες στην ευρωζώνη χώρες χαιρετίστηκε από πολιτικούς, ακαδημαϊκούς και ανθρώπους των επιχειρήσεων ως ένα πολύ σημαντικό βήμα προς το ιδανικό της ευρωπαϊκής οικονομικής ολοκλήρωσης μέσω δημιουργίας μιας Άριστης Νομισματικής Περιοχής όπως την οραματίστηκε Robert A. Mundell. Το νέο νόμισμα ήταν πολύ πιο επιτυχημένο από ότι περίμεναν πολλοί οικονομολόγοι. Στην διεθνή οικονομική πραγματικότητα έχει καταφέρει να γίνει το δεύτερο, μετά το δολάριο, αποθεματικό νόμισμα για τις κεντρικές τράπεζες και περίπου τριάντα χώρες τον κόσμο επέλεξαν να συνδέσουν το νόμισμά τους με το ευρώ. Το νέο νόμισμα έχει εξαλείψει τον συναλλαγματικό κίνδυνο και ελαχιστοποίησε τα συναλλακτικά κόστη μέσα στην ευρωζώνη, ενισχύοντας το ενδοευρωπαϊκό εμπόριο και την αποτελεσματική κατανομή κεφαλαίων.

Οι επιπτώσεις από την χρήση του νέου νομίσματος δεν ήταν ομοιόμορφη στις χώρες μέλη. Ένα σημαντικό τέτοιο παράδειγμα ήταν η Ελλάδα όπου η υιοθέτηση του ευρώ οδήγησε σε σημαντικές αυξήσεις τιμών καθώς οι καταναλωτές δεν είχαν καμία σχετική εμπειρία και ελάχιστη πληροφόρηση για την μετάβαση από την δραχμή. Αγαθά τα οποία κόστιζαν 100 δραχμές (ή €0.29) με το ευρώ πλέον «στρογγυλοποιήθηκαν» στο €1. Έτσι ουσιαστικά, παρά το ότι η επίσημη ισοτιμία είχε κλειδώσει στις 340,75 δραχμές ανά ευρώ, η μετατροπή στην ελληνική εσωτερική αγορά έγινε με 100 δραχμές στο ευρώ. Αυτό ήταν ισοδύναμο με μια de facto ανεπίσημη ανατίμηση της δραχμής κατά 240%. Σε διαφορετικούς βαθμούς συνέβη το ίδιο και σε άλλες χώρες της ευρωζώνης. Στην Ελλάδα, αυτή η απότομη αύξηση των τιμών αντιμετωπίστηκε από τους καταναλωτές ως αυτό που ονομάζουν οι οικονομολόγοι ένα «προσωρινό σοκ» ή μια «παροδική επίδραση στο εισόδημα». Έτσι, αντιμετωπίστηκε –λανθασμένα- ως μια προσωρινή μείωση στο πραγματικό τους εισόδημα. Σύμφωνα με την «υπόθεση του μονίμου εισοδήματος» του Milton Friedman, τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις αντιδρούν σε ένα τέτοιο προσωρινό σοκ προσπαθώντας να αφομοιώσουν την επίδρασή του μέσω του δανεισμού. Σύμφωνα με την θεωρία αυτή, στους καταναλωτές δεν αρέσουν απότομες βραχυπρόθεσμες αλλαγές (και προς τα κάτω αλλά και προς τα πάνω) στην κατανάλωσή τους και προσπαθούν να την αντισταθμίσουν διασπείροντας το αποτέλεσμα της προσωρινής μεταβολής σε πολλές περιόδους στο μέλλον έτσι ώστε να υπάρχει μικρή μεταβολή στην καταναλωτική συμπεριφορά. Αυτό ακριβώς συνέβη και στην Ελλάδα. Τα νοικοκυριά άρχισαν αν συσσωρεύουν χρέος ελπίζοντας να το αποπληρώσουν όταν οι οικονομικές συνθήκες βελτιωθούν. Η αισιοδοξία από την συμμετοχή της Ελλάδας στην ευρωζώνη, η σταθερή ανάπτυξη και άλλοι καθαρά συναισθηματικοί και ψυχολογικοί παράγοντες όπως η ανάληψη από την Αθήνα των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004, δημιούργησαν ένα διάχυτο αίσθημα σιγουριάς ότι τα πράγματα θα πάνε καλύτερα. Αυτή η κατάσταση τροφοδοτήθηκε περισσότερο από την άνευ προηγουμένου πιστωτική επέκταση στις αρχές της δεκαετίας του 2000. Αυτή η πιστωτική ανάπτυξη υποστηρίχθηκε από την ευκολία με την οποία τα ελληνικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα μπορούσαν να έχουν πρόσβαση σε κεφάλαια από την ευρύτερη και πλέον ενοποιημένη ευρωπαϊκή αγορά κεφαλαίου. Τα πιστωτικά ιδρύματα έτσι μεγέθυναν τους ισολογισμούς τους μέσω της χρηματοοικονομικής μόχλευσης (leveraging).

Ως αποτέλεσμα όλοι στην Ελλάδα ζούσαν μια αδικαιολόγητη ευφορία. Οι καταναλωτές δεν μείωσαν ποτέ την κατανάλωσή τους: μπορούσαν μάλιστα τώρα να καταναλώνουν ακόμη περισσότερο χρησιμοποιώντας την ατελείωτη λίστα καταναλωτικών προϊόντων με ποικίλα ονόματα κοινού συνθετικού το «–δάνειο» (διακοποδάνειο, εορτοδάνειο, κλπ). Αυτή η κατάσταση αποδείχθηκε όπως είδαμε πρόσφατα καταστροφική. Η Ελλάδα όπως και άλλες περιφερειακές οικονομίες της ευρωζώνης αντιμετώπισαν ένα χάσμα παραγωγικότητας σε σχέση με τις κεντρικές οικονομίες. Για να είναι επιτυχημένη η νομισματική ένωση στο σύνολό της, η οικονομική σύγκλιση ήταν απαραίτητη τόσο στα κρατικά οικονομικά (έλλειμμα, χρέος) όσο και στην οικονομική απόδοση του ιδιωτικού τομέα (παραγωγικότητα, καινοτομία). Η αδικαιολόγητη ευφορία που ακολούθησε την εισαγωγή του ευρώ με το «εύκολο χρήμα» (εύκολο αλλά δανεικό) δημιούργησε μια ψευδαίσθηση πλούτου που αποπροσανατόλισε τόσο τον ιδιωτικό τομέα όσο και τις κυβερνήσεις από το να εστιάσουν στην ανάπτυξη και την μείωση του χάσματος παραγωγικότητας από τους ευρωπαϊκούς μας εταίρους. Ακόμα χειρότερα, οι διαφορές στην παραγωγικότητα και οι ασύμμετροι επιχειρηματικοί κύκλοι αντιμετωπίστηκαν όχι δομικά και ουσιαστικά αλλά με νέο δανεισμό.

Σε μια ενιαία νομισματική περιοχή, όπως η Ε.Ε., το εργαλείο της νομισματικής πολιτικής έχει χαθεί από τις χώρες μέλη. Η νομισματική πολιτική της ΕΚΤ είναι αναγκαστικά σχεδιασμένη να εξυπηρετεί τις μεγάλες χώρες της ΕΕ καθώς αυτές παράγουν συντριπτικά το μεγαλύτερο μέρος του ευρωπαϊκού ΑΕΠ. Στον βαθμό που κάποιες από τις μικρότερες οικονομίες όπως αυτή της Ελλάδας αντιμετωπίζουν δυσμενείς μεταβολές στο ΑΕΠ τους που δεν είναι συγχρονισμένες με τις λεγόμενες «μεγάλες» χώρες για τις οποίες και σχεδιάζεται η νομισματική πολιτική από την ΕΚΤ, το μόνο εργαλείο που μπορούν να χρησιμοποιήσουν είναι η δημοσιονομική πολική. Η Ελλάδα όπως και άλλες μικρές περιφερειακές οικονομίες στην ΕΕ προσπάθησε να αντιμετωπίσει αυτές τις ασυμμετρίες δημιουργώντας ελλείμματα και αυξάνοντας το δημόσιο χρέος.

Τα τρέχοντα προβλήματα της χώρας μας με το χρέος αλλά κυρίως την παραγωγικότητα έχουν να κάνουν κατά μεγάλο μέρος με το ό,τι ακολούθησε την εισαγωγή του ευρώ. Οι απότομες εγχώριες αυξήσεις τιμών ήταν ισοδύναμες με μια σημαντική ανατίμηση του εγχώριου νομίσματος όπως είδαμε παραπάνω και αυτό δημιούργησε δύο προβλήματα: πρώτα, οι καταναλωτές βασισμένοι την χαλαρή πιστωτική πολιτική δεν μείωσαν την κατανάλωσή τους αλλά απορρόφησαν τις ανατιμήσεις μέσω δανεισμού (ο οποίος ουσιαστικά έγινε από το εξωτερικό) και έπειτα, η ήδη χαμηλή παραγωγικότητα συνδυάστηκε με μια πολύ μεγάλη de facto ανατίμηση του εγχώριου νομίσματος (τιμών) που έκανε το ελληνικά αγαθά πολύ ακριβά οδηγώντας σε μείωση των εξαγωγών. Τα ελλείμματα τρεχουσών συναλλαγών που δημιουργήθηκαν, χρηματοδοτήθηκαν περαιτέρω με περισσότερο εξωτερικό δανεισμό.

Ο Περικλής Γκόγκας είναι Επίκουρος Καθηγητής Οικονομικής Ανάλυσης και Διεθνών Οικονομικών στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης

Κυριακή 31 Ιουλίου 2011

Οι μειώσεις μισθών και το πρόβλημα της παραγωγικότητας

Καθημερινή 30-7-2011

Tων Ιωάννη Πραγγιδη* και Περικλή Γκόγκα** 

Ο δημόσιος διάλογος τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό επικεντρώνεται γύρω από την αναγκαιότητα ή όχι μιας αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους. Η συζήτηση αυτή πέρα από αποπροσανατολιστική είναι και άνευ άμεσης ουσιαστικής σημασίας.

Αν η Ελλάδα ήταν μια ιδιωτική επιχείρηση, τότε θα είχε προχωρήσει ήδη σε κάποια μορφή αναδιάρθρωσης του χρέους της, είτε αυτή ήταν επιμήκυνση, κούρεμα ή οτιδήποτε άλλο. Ομως δεν πρόκειται για επιχείρηση αλλά για μια χώρα, και αυτό που χρειάζεται είναι οικονομική πολιτική και όχι απλή και μυωπική λογιστική διαχείριση.

Για να ασκηθεί λοιπόν η οικονομική πολιτική, θα πρέπει πρώτα να διαγνώσουμε το πρόβλημα. Είναι ενδεικτικό ότι μετά την υιοθέτηση του ευρώ το 2002, οι εισαγωγές της Ελλάδας αυξήθηκαν με ταχύτερο ρυθμό από ό,τι οι εξαγωγές της, με αποτέλεσμα το εμπορικό έλλειμμα να αυξηθεί ταχύτερα τα τελευταία χρόνια. Αυτό οφείλεται κατά ένα μεγάλο ποσοστό στη μειωμένη ανταγωνιστικότητα της Ελλάδας.

Πρακτικά όμως τι σημαίνει αυτό; Γιατί η ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας είναι μειωμένη την περίοδο αυτή; Φταίνε οι υψηλοί μισθοί στον ιδιωτικό τομέα, όπως ακούγεται από παντού (πλην των ειδικών);

Στην πραγματικότητα οι μισθοί στον ιδιωτικό τομέα στην Ελλάδα αυξήθηκαν κατά περίπου το ίδιο ποσοστό όσο και στις υπόλοιπες χώρες της Ε.Ε. την ίδια περίοδο. Εντούτοις, ο δείκτης τιμών παραγωγού αυξήθηκε κατά πολύ μεγαλύτερο ποσοστό από ό,τι στις υπόλοιπες χώρες της Ε.Ε. Με άλλα λόγια, τα ελληνικά προϊόντα εμφάνισαν αυξημένο κόστος παραγωγής σε μεγαλύτερο ρυθμό από ό,τι αυξήθηκε το μισθολογικό τους κόστος. Αντίθετα, στις χώρες της Ε.Ε. η αύξηση των τιμών παραγωγού συμβάδισε με τις αυξήσεις του μισθολογικού κόστους. Το αποτέλεσμα είναι η σχετική μείωση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας που αποτυπώνεται στη διαφορά εξαγωγών - εισαγωγών.

Αυτό μπορεί να εξηγηθεί από το γεγονός ότι οι υπόλοιπες χώρες της Ε.Ε. αύξησαν παράλληλα και την παραγωγικότητά τους μέσω αυξημένων επενδύσεων σε κεφαλαιουχικό εξοπλισμό και κυρίως επενδύσεων στον τομέα της έρευνας και ανάπτυξης. Αντίθετα, στην Ελλάδα χρηματοδοτήθηκαν παραγωγικές δραστηριότητες χαμηλής προστιθέμενης αξίας, εντάσεως εργασίας και όχι εντάσεως τεχνολογίας. Η τεχνολογία εισάγεται από το εξωτερικό (ακόμα και αυτή που παράγεται από Ελληνες) και το χάσμα ανταγωνιστικότητας βαθαίνει. Είμαστε η μόνη ανεπτυγμένη βιομηχανικά χώρα που δεν χρηματοδοτεί κατά προτεραιότητα την έρευνα και ανάπτυξη σε πανεπιστήμια, ερευνητικά κέντρα, αλλά και σε ιδιωτικές επιχειρήσεις. Το κόστος μεταφοράς, τηλεπικοινωνιών, πρώτων υλών κ.λπ., λόγω κακής υποδομής και μονοπωλιακών δομών σε κάθε επίπεδο, προσθέτει στο κόστος παραγωγής και αφαιρεί ανταγωνιστικότητα. Αρα, το πρόβλημα της Ελλάδος ούτε προέρχεται ούτε και θα λυθεί με τη μείωση των μισθών στον ιδιωτικό τομέα. Το κέρδος στην ανταγωνιστικότητα με μια 20% μείωση μισθών θα είναι της τάξης του 2%.

Η οικονομική πολιτική πρέπει λοιπόν πρώτα να στοχεύσει στην αλλαγή της παραγωγικής διάρθρωσης της Ελλάδος. Αυτό συνεπάγεται ότι πολλές μικρές επιχειρήσεις θα αντιμετωπίσουν πρόβλημα σε αυτό το μεταβατικό στάδιο. Η αύξηση της ανταγωνιστικότητας είναι ο μοναδικός δρόμος για τη μείωση του πρωτογενούς ελλείμματος. Εκ των πραγμάτων θα ακολουθήσει και η μείωση του συνολικού ελλείμματος και του χρέους. Μια αναδιάρθρωση του χρέους θα βοηθήσει περισσότερο προς αυτήν την κατεύθυνση μονό και μόνο όταν προηγηθεί η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της Ελλάδας. Σε οποιονδήποτε άλλο χρόνο, το μόνο που θα προκαλέσει θα είναι αναστάτωση και μεγαλύτερη κρίση.

Αν το πρόβλημα της Ελλάδας ήταν ο τρόπος με τον οποίο θα γίνει μια αναδιάρθρωση, τότε αυτό θα είχε λυθεί ήδη από τον περασμένο Μάιο· όμως το ζήτημα της ανταγωνιστικότητας είναι πολύπλοκο και δυσεπίλυτο διότι θέλει και χρόνο αλλά πρωτίστως κοινωνική και πολιτική συναίνεση. Οσο περισσότερο η κοινωνία και το πολιτικό σύστημα αργούν να το αντιληφθούν τόσο πιο κοντά είμαστε στη χρεοκοπία.

* Λέκτορας Οικονομικής Ανάλυσης στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης
* * Επίκουρος καθηγητής Οικονομικής Ανάλυσης και Διεθνών Οικονομικών στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης


Κυριακή 3 Ιουλίου 2011

THE EURO: A GOLDEN TRAP FOR GREECE

The adoption of the euro as the common currency for the participating EU countries was hailed by politicians, academics and business people as a very important step-forward towards the ideal of European economic integration through the implementation of Robert A. Mundell’s Optimum Currency Area theory. The new currency was a greater success than many economists expected. Outside the EU it has become the second -after the dollar- reserve currency for many central banks and close to thirty nations worldwide chose to peg their currencies to the euro. The new currency helped to eliminate exchange rate risk and minimize transaction costs within the Eurozone, boosting intra-EU trade and efficient capital allocation.

The effects of the new currency in member states were not uniform though. In Greece, as a notable example, the introduction of the euro in 2002 led to significant price increases as the consumers had no experience and minimum information for the transition. Goods that used to cost 100 drachmas (equal to €0.29) now were retailing at €1. Thus, while the official rate was set at 340.75 drachmas per euro, the market conversion was done at 100 drachmas per euro. That was equivalent to an informal de facto appreciation of the drachma by 240%.  To different degrees this happened to other Eurozone economies as well. In Greece, this steep price increase was treated by consumers as what economists call a “temporary shock” or “transitory income effect”. Thus, it was perceived –wrongly- as a temporary decrease in their real income. According to the permanent income hypothesis of Milton Friedman, households and businesses react to such temporary shocks by trying to absorb this short-term income drop through debt. According to the theory, people do not like sharp temporary changes (both upwards and downwards) of their consumption and they try to compensate by spreading the effect of the temporary change to many periods ahead so that there is little effect on consumption spending behavior. That is exactly what happened to Greece. Households started to accumulate debt hoping to repay when economic conditions improved. The optimism from Greece’s participation in the Eurozone, the steady growth and other purely emotional factors such as Athens’s future hosting of the 2004 Olympic Games created a general feeling of optimism that things are going to get better. Moreover, these feelings were fueled further by an unprecedented credit growth in the early 2000’s. This credit growth was supported by the ease with which Greek financial institutions could access funds from the broad European unified capital market, thus magnifying their balance sheets through leveraging. Because of that, everyone was living an unfounded euphoria. Consumers did not decrease their consumption; they were now able to even consume more through an endless list of consumer loans – the ingenuity of the financial institutions at the time is legendary (vacation-loans, wedding-loans, etc). This recently proved to be catastrophic: Greece, like other peripheral economies within the Eurozone, faced a productivity gap as compared to the big core economies. For the monetary union as a whole to be successful, economic convergence was necessary in both the government finances (deficit, debt) and the private sector economic performance (productivity, innovation). The fake euphoria that followed the introduction of the euro with the “easy money” (easy but borrowed) created a wealth illusion that disoriented both the private sector and the government from focusing on growth and decreasing the productivity gap from Greece’s EU partners. Even worse, productivity differences and asymmetric GDP cycles from the leading EU economies were treated by borrowing more money.
In a currency area, like the EU, the tool of monetary policy is lost for member states. ECB’s monetary policy is designed to facilitate the major EU economies as they produce the bulk of Europe’s GDP. To the degree that small economies like Greece face any adverse GDP fluctuations that are asymmetric to the big economies for which monetary policy is designed, they can only be addressed by national governments through fiscal policy. Greece –like other small economies within the EU- tried to absorb such cycle asymmetries by running deficits and increasing debt.
Greece’s recent debt and mostly productivity problems in a large part have to do with what followed the introduction of the euro. The steep domestic price increases were equivalent to a large appreciation of the home currency as we have seen above and that produced two major problems: first, based on loose credit policies consumers did not decrease spending but absorbed the price hikes through borrowing -in effect from abroad- and second, the already low productivity was coupled by a huge de facto appreciation that made Greek goods expensive and decreased exports. The resulting current account deficits were further financed by more debt.
——————————–
About the Author:
Dr. Periklis Gogas is a faculty member at Democritus University of Thrace and an adjunct lecturer at the Greek Open University teaching Macroeconomics, Banking and Finance. He is also a Financial Consultant for Gerson Lehrman Group, Austin, Texas. He received his Ph.D.degree from the University of Calgary with supervisor Dr. Apostolos Serletis and worked for several years as the Financial Director of a multinational enterprise. His research interests include Macroeconomics, Financial Economics, International Economics and Complexity and Non-linear Dynamics.

Δευτέρα 6 Ιουνίου 2011

Ξενοκρατία και Ξενομανία

Είναι πολύ αστείο που στις 4-6-2011 η εφημερίδα δημοσίευσε το παρακάτω άρθρο:

http://www.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathremote_1_04/06/2011_393598


Τέσσερις εβδομάδες νωρίτερα τους είχα στείλει την δική μου ανάλυση των δεδομένων από τον ΟΟΣΑ που φαίνεται στο επόμενο άρθρο του blog μου και φυσικά δεν του έδωσαν καμία σημασία...

http://1ena.blogspot.com/2011/05/blog-post_16.html

Τελικά δημοσεύτηκε στην εφημερίδα Μακεδονία στις 15-5-2011.

http://www.makthes.gr/news/opinions/73595/


Δευτέρα 16 Μαΐου 2011

Ελλάδα και Μύθοι – ο Αίσωπος είναι ακόμη εδώ

ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ 15 ΜΑΪΟΥ 2011

Είναι η εποχή που οι μύθοι για τους Έλληνες καταρρίπτονται ένας-ένας. Οι μύθοι του Αισώπου έμειναν στην ιστορία καθώς είχαν διδακτικό χαρακτήρα. Χρησιμοποιούσε όμορφες ιστορίες με αλληγορικό νόημα προκειμένου να περάσει σημαντικές ιδέες και αρετές στους ακροατές του. Οι σύγχρονοι Έλληνες συνεχίζουν την παράδοση αυτή και δημιουργούν μύθους παντού. Με σημαντικές διαφορές όμως: ο Αίσωπος δεν είχε στόχο να περάσει τις ιστορίες του ως πραγματικότητα. Δεν ήθελε να παραπλανήσει τους ακροατές του και ξεκαθάριζε από την αρχή ότι υπήρχε αλληγορικό νόημα. Σήμερα, 2500 χρόνια μετά, στην ίδια χώρα, οι μύθοι παρουσιάζονται ως πραγματικότητα. Ο στόχος πλέον δεν είναι ούτε η παραβολή, ούτε η  ενημέρωση, ούτε κάποιο ηθικό δίδαγμα. Οι σημερινοί μύθοι έχουν σκοτεινούς και παραπλανητικούς στόχους. Ντύνονται με την επίφαση της αλήθειας και μάλιστα με επιστημονική ή στατιστική υπόσταση. Ένας από αυτούς ήταν ο αριθμός των δημοσίων υπαλλήλων στην Ελλάδα που πολιτικοί κύκλοι και εντεταλμένοι φορείς τους ανέβαζαν μέχρι και στα 2.000.000. Έγινε λοιπόν πέρυσι η περίφημη προβεβλημένη απογραφή των δημοσίων υπαλλήλων. Μην παραξενεύεστε και μην αναρωτιέστε για ποιο λόγο δεν μάθαμε με την ίδια σοβαρότητα, επισημότητα και προβολή το αποτέλεσμά της. Ο λόγος είναι γιατί τελικά οι δημόσιοι υπάλληλοι είναι μόνο 650.000. Από αυτούς 384.000 είναι οι πολιτικοί δημόσιοι υπάλληλοι, 55.000 οι συμβασιούχοι, 13.000 οι ιερείς, 20.000 οι αιρετοί από την τοπική αυτοδιοίκηση, βουλή, κλπ, και 180.000 οι στρατιωτικοί και αστυνομικοί. Τα νούμερα αυτά μας κατατάσσουν σε μεγάλη απόσταση από τις πρώτες θέσεις των χωρών του ΟΟΣΑ.
Μύθος δεύτερος: οι Έλληνες είναι τεμπέληδες, εργάζονται λίγο και πίνουν όλη μέρα φραπέ (τελευταία fredo) ενώ οι δυτικο- και βορειο- ευρωπαίοι δουλεύουν ασταμάτητα. Τα στοιχεία και πάλι από τον ΟΟΣΑ δείχνουν ακριβώς το αντίθετο. Στο Διάγραμμα 1 παρουσιάζονται οι πραγματικές ετήσιες ώρες εργασίας σε χώρες του ΟΟΣΑ από το 2000 έως το 2009. Έκπληξη προκαλεί το ότι οι «τεμπέληδες» Έλληνες βρίσκονται στην πρώτη θέση ωρών εργασίας σταθερά και με διαφορά από τους υπόλοιπους. Αυτοί που εργάζονται λιγότερο είναι οι Ολλανδοί και οι Γερμανοί. Στον Πίνακα 1 παρουσιάζονται τα ίδια δεδομένα για το σύνολο των χωρών του ΟΟΣΑ και παρατηρούμε ότι μόνο οι Νότιο-Κορεάτες εργάζονται αντίστοιχες ώρες με αυτές των Ελλήνων.
Είναι αξιοσημείωτο ότι οι μύθοι αυτοί είναι πολύ καλά εμποτισμένοι στην συνείδησή μας. Όλοι μας πιστεύουμε ότι «η μισή Ελλάδα δουλεύει στο δημόσιο» και ότι είμαστε «τεμπέληδες». Μάλιστα το έχουμε πιστέψει τόσο πολύ που κοροϊδεύουμε και τους Γερμανούς, Ολλανδούς, Σουηδούς λέγοντας ότι ξέρουν μόνο να δουλεύουν. Φυσικά όσοι μας έχουν περάσει αυτούς τους μύθους ως πραγματικότητα το έχουν κάνει με σκοπιμότητα για να πετύχουν στόχους που άρχισαν πλέον να ξεκαθαρίζουν: συρρίκνωση εισοδημάτων, αύξηση ωρών εργασίας, μείωση παροχών και συντάξεων και πολλά που ίσως ακόμη δεν τα έχουμε δει.
Κλείνοντας, ένας σχετικός με την επικαιρότητα μύθος του Αισώπου: Το άρρωστο ελάφι. Κάποιο άρρωστο ελάφι, βρήκε ένα ξέφωτο και ξάπλωσε. Τα άλλα ζώα το είδαν και πήγαν κοντά του τάχα για συμπαράσταση. Σε λίγο, άρχισαν να βόσκουν το χορτάρι που φύτρωνε γύρω-γύρω, ώσπου το εξαφάνισαν. Κάποτε το ελάφι συνήλθε, αλλά δεν είχε τίποτε να φάει και πέθανε για τα καλά.




 
ΧΩΡΑ
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
1772
1738
1733
1738
1732
1726
1719
1713
1718
1690
1658
1657
1652
1658
1663
1652
1644
1630
1631
1621
1545
1577
1580
1575
1549
1565
1566
1560
1568
1550
1591
1579
1537
1533
1561
1557
1536
1556
1560
1554
1473
1458
1445
1439
1442
1434
1430
1431
1430
1390
1581
1587
1579
1577
1579
1579
1586
1571
1570
1563
1688
1650
1630
1643
1673
1667
1652
1643
1640
..
2121
2121
2109
2103
2082
2086
2148
2116
2116
2119
Εσθονία
1987
1978
1983
1985
1996
2010
2001
1999
1969
..
1712
1715
1696
1677
1672
1671
1673
1652
1646
1836
1814
1810
1800
1802
1800
1801
1798
1796
1768
1821
1809
1798
1799
1787
1775
1784
1785
1772
1714
1719
1713
1698
1671
1668
1654
1642
1631
1601
1549
1885
1847
1812
1807
1810
1794
1795
1807
1807
1716
1731
1727
1721
1706
1690
1668
1656
1637
1647
1654
Ισραήλ
..
..
..
..
1952
1942
1930
1945
1943
..
1861
1843
1831
1826
1826
1819
1815
1816
1807
1773
1768
1762
1744
1734
1752
1738
1738
1736
1727
1699
2520
2506
2465
2434
2404
2364
2357
2316
2256
..
1662
1646
1635
1630
1586
1570
1580
1515
1555
1601
1888
1864
1888
1857
1849
1909
1883
1871
1893
1857
1830
1818
1817
1813
1827
1810
1787
1763
1746
1729
1455
1429
1414
1399
1417
1420
1414
1419
1423
1407
1374
1373
1348
1363
1362
1375
1389
1390
1389
1378
1812
1796
1788
1778
1776
1776
1773
1769
1764
1739
2057
2011
2019
1990
1994
1994
1990
1986
1986
1989
1988
1974
1979
1984
1983
1994
1985
1976
1969
1966
1765
1769
1767
1742
1763
1752
1757
1727
1745
1719
Ρωσία
1982
1980
1982
1994
1994
1990
1999
2000
1997
..
1815
1733
1678
1733
1768
1755
1753
1769
1693
Σλοβενία
..
..
..
..
..
1698
1669
1655
1687
..
1642
1618
1595
1582
1605
1605
1599
1615
1625
1610
1937
1942
1943
1943
1918
..
..
..
..
..
2000
1980
1972
1986
2002
1997
1985
1992
1942
1733
1726
1719
1723
1716
1709
1706
1704
1652

ΠΗΓΗ: ΟΟΣΑ