Εφημερίδα "Αποκαλύψεις" Κυριακή 19/12/2010
Η οικονομία μας βρίσκεται σε οριακό σημείο. Δημόσιοι υπάλληλοι, συνταξιούχοι και τώρα και οι μισθωτοί πληρώνουν και πάλι τα λάθη των κυβερνήσεων. Αυτή τη φορά όμως τα πράγματα είναι οριακά: το πλοίο έχει γεμίσει νερά και κινδυνεύει να βυθιστεί. Σε τέτοιες κρίσιμες ώρες χρειάζονται οι κατάλληλοι και ικανοί άνθρωποι να στελεχώσουν τις θέσεις κλειδιά ώστε να πάρουν τις σωστές αποφάσεις για να υπάρξει δυνατότητα εξόδου από την κρίση χωρίς, για μια ακόμα φορά, να πάνε οι θυσίες χαμένες.
Σε αυτή όμως την δύσκολη φάση, παρατηρούμε απίστευτη προχειρότητα και ερασιτεχνισμό. Τα λάθη στην ύστατη αυτή στιγμή έρχονται το ένα μετά το άλλο. Αποφάσεις που έρχονται σε αντίθεση όχι μόνο με την επιστήμη των οικονομικών αλλά και με την κοινή λογική. Οι ίδιοι υπουργοί που υποστήριζαν πριν από μερικούς μήνες το προφανές επιστημονικά αλλά και από την κοινή λογική ότι μια αύξηση του ΦΠΑ δεν θα αυξήσει τα δημόσια έσοδα αλλά αντίθετα θα προκαλέσει μείωσή τους λόγω μείωσης της ζήτησης, τελικά προβαίνουν στην μια αύξηση μετά την άλλη! Από το 18% πήγαμε στο 19 και τώρα στο 23%. Το ότι διαπιστώνεται συνεχώς ότι μειώνονται τα φορολογικά έσοδα δεν θορυβεί κανέναν, δεν κάνει κανέναν στην κυβέρνηση και στα επιτελεία των «συμβούλων» να αναθεωρήσει και να καθίσει να μελετήσει και να σχεδιάσει μια αποτελεσματική φορολογική πολιτική. Αν σε περιόδους ομαλές αυτό δείχνει ερασιτεχνισμό και ανικανότητα, στην κρίσιμη αυτή φάση που περνάει η πατρίδα μας είναι εγκληματικό.
Και δεν είναι μόνο ο ΦΠΑ. Είχαμε αύξηση του ειδικού τέλους ταξινόμησης στα αυτοκίνητα, πράσινα τέλη, κλπ που οδήγησαν σε μείωση των εσόδων του δημοσίου από τα €1,6 δις στα €0,6 δις! Τώρα, μετά από σχεδόν έναν ολόκληρο χρόνο, η κυβέρνηση «σκέφτεται» να μειώσει τις επιβαρύνσεις στα ΙΧ. Είχαμε την απίστευτη αύξηση στην τιμή της βενζίνης που τα κυβερνητικά στελέχη θέλησαν να μας πείσ
ουν κιόλας ότι δεν είναι ακριβή συγκρίνοντας τις τιμές πανευρωπαϊκά χωρίς -εντέχνως- να συνυπολογίζουν ότι οι ευρωπαϊκοί μισθοί είναι δύο με τρεις φορές υψηλότεροι. Βασίστηκαν μόνο στην απλοϊκή θεώρηση ότι η ζήτηση καυσίμων είναι ανελαστική, ότι δηλαδή μια δεδομένη αύξηση της τιμής θα συνοδευτεί με μια μικρότερη μείωση της ζήτησης έτσι ώστε το συνολικό αποτέλεσμα να είναι θετικό για τα φορολογικά έσοδα. Δεν ασχολήθηκαν με την μελέτη των δεδομένων που δίνουν τα τελευταία δύο χρόνια το αντίθετο: μια ελαστική ζήτηση στα καύσιμα. Αποτέλεσμα; Οι καταναλωτές σε αυτή την περίοδο κρίσης μειώσανε στο ελάχιστο τις μετακινήσεις τους. Εκτός από μειωμένα έσοδα στο δημόσιο, το μέτρο έφερε αύξηση του κόστους παραγωγής, του πληθωρισμού, μείωση της δραστηριότητας σε όλο τον κλάδο του αυτοκινήτου, από τις πωλήσεις καινούργιων και μεταχειρισμένων έως τα συνεργεία και τα βενζινάδικα. Επόμενο «επιτυχημένο» μέτρο: αύξηση 300% στα διόδια τα τελευταία χρόνια. Όπως μαντεύετε (αν δεν είστε στέλεχος των τελευταίων κυβερνήσεων) τα έσοδα μειώθηκαν δραματικά, γιατί μειώθηκαν αντίστοιχα οι μετακινήσεις με το αυτοκίνητο: χρειάζεσαι €50 για να ταξιδεύσεις από Θεσσαλονίκη στην Αθήνα και πίσω μόνο για τα διόδια οπότε δεν το κάνεις πια με το αυτοκίνητο αλλά με το αεροπλάνο χωρίς να πληρώσεις διόδια και βενζίνη. Κερδισμένες είναι έτσι οι ιδιωτικές αεροπορικές εταιρίες και όχι το δημόσιο. Καθώς το έλλειμμα και το χρέος μετρώνται ως ποσοστό του ΑΕΠ όλα τα παραπάνω, μειώνοντας το ΑΕΠ και τα δημόσια έσοδα επιτείνουν το πρόβλημα. Θα μπορούσαμε να προσθέσουμε εδώ και τα μέτρα μείωσης των μισθών στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα που έχουν ανάλογες επιπτώσεις.
ουν κιόλας ότι δεν είναι ακριβή συγκρίνοντας τις τιμές πανευρωπαϊκά χωρίς -εντέχνως- να συνυπολογίζουν ότι οι ευρωπαϊκοί μισθοί είναι δύο με τρεις φορές υψηλότεροι. Βασίστηκαν μόνο στην απλοϊκή θεώρηση ότι η ζήτηση καυσίμων είναι ανελαστική, ότι δηλαδή μια δεδομένη αύξηση της τιμής θα συνοδευτεί με μια μικρότερη μείωση της ζήτησης έτσι ώστε το συνολικό αποτέλεσμα να είναι θετικό για τα φορολογικά έσοδα. Δεν ασχολήθηκαν με την μελέτη των δεδομένων που δίνουν τα τελευταία δύο χρόνια το αντίθετο: μια ελαστική ζήτηση στα καύσιμα. Αποτέλεσμα; Οι καταναλωτές σε αυτή την περίοδο κρίσης μειώσανε στο ελάχιστο τις μετακινήσεις τους. Εκτός από μειωμένα έσοδα στο δημόσιο, το μέτρο έφερε αύξηση του κόστους παραγωγής, του πληθωρισμού, μείωση της δραστηριότητας σε όλο τον κλάδο του αυτοκινήτου, από τις πωλήσεις καινούργιων και μεταχειρισμένων έως τα συνεργεία και τα βενζινάδικα. Επόμενο «επιτυχημένο» μέτρο: αύξηση 300% στα διόδια τα τελευταία χρόνια. Όπως μαντεύετε (αν δεν είστε στέλεχος των τελευταίων κυβερνήσεων) τα έσοδα μειώθηκαν δραματικά, γιατί μειώθηκαν αντίστοιχα οι μετακινήσεις με το αυτοκίνητο: χρειάζεσαι €50 για να ταξιδεύσεις από Θεσσαλονίκη στην Αθήνα και πίσω μόνο για τα διόδια οπότε δεν το κάνεις πια με το αυτοκίνητο αλλά με το αεροπλάνο χωρίς να πληρώσεις διόδια και βενζίνη. Κερδισμένες είναι έτσι οι ιδιωτικές αεροπορικές εταιρίες και όχι το δημόσιο. Καθώς το έλλειμμα και το χρέος μετρώνται ως ποσοστό του ΑΕΠ όλα τα παραπάνω, μειώνοντας το ΑΕΠ και τα δημόσια έσοδα επιτείνουν το πρόβλημα. Θα μπορούσαμε να προσθέσουμε εδώ και τα μέτρα μείωσης των μισθών στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα που έχουν ανάλογες επιπτώσεις.Έχει περάσει περισσότερο από ένας χρόνος και δεν έχουμε δει κανένα αναπτυξιακό μέτρο, καμιά προσπάθεια για να φύγουμε από την ύφεση, καμιά διάθεση να δοθούν κίνητρα για παραγωγή και απασχόληση. Ποιος θα λογοδοτήσει για αυτά τα τραγικά λάθη; Ποιος θα πληρώσει τα διαφυγόντα έσοδα του δημοσίου εξ’ αιτίας των ερασιτεχνικών αυτών πειραματισμών στην παραπαίουσα ελληνική οικονομία; Πότε θα γίνουν σοβαρές μελέτες από ειδικούς και όχι πολιτικούς; Πού είναι ο καπετάνιος αυτού του πλοίου να το οδηγήσει με ασφάλεια έξω από την καταιγίδα;
Περικλής Γκόγκας
Λέκτορας Οικονομικής Ανάλυσης και Διεθνών Οικονομικών
Τμήμα Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων και Ανάπτυξης
Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης
Λέκτορας Οικονομικής Ανάλυσης και Διεθνών Οικονομικών
Τμήμα Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων και Ανάπτυξης
Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου